Het principe van samenwerken sluit aan bij onze maatschappij.
In de maatschappij is samenwerken, het werken in teamverband belangrijk. In een Daltonschool krijgen de kinderen de gelegenheid elkaar te helpen bij spel en werk. Dit kan zowel bij het spelen in de bouwhoek in de onderbouw als bij het maken van rekenopdrachten in de bovenbouw. Het samenwerken geldt voor het werken aan de taken en bij het groepswerk.
Het samenwerken heeft een tweeledig doel:
het vergroten van het leereffect doordat de kinderen elkaar om hulp kunnen vragen bij het oplossen van een probleem.
het bevorderen van de sociale ontwikkeling doordat kinderen bij het samenwerken rekening dienen te houden met anderen en leren iets voor elkaar over te hebben.
Dit samenwerken moet geleerd worden. Immers elkaar op het goede spoor zetten is iets anders dan voorzeggen.
Op een Daltonschool ligt een groot accent op de zelfstandigheid. De kinderen willen zelf nieuwe dingen ontdekken. Zelfstandigheid houdt in zelfwerkzaamheid.
Na de klassikale of individuele instructie door de leerkracht gaan de kinderen direct aan het werk om de aangeboden stof te verwerken. Hierdoor worden de kinderen direct zelf aan het denken gezet, wat betere begripsvorming en denkstructuren oplevert bij de kinderen. Tevens zullen kinderen dan actiever zijn tijdens de schooluren. Dit kan een effectiever gebruik van de beschikbare leertijd opleveren.
De kinderen zijn niet alleen verantwoordelijk voor de te beheersen leerstof, maar dragen ook verantwoordelijkheid voor de gebruikte materialen, het op orde houden van het lokaal, school en speelplaats en het rekening houden met elkaar.
Voor het kind zal het leren hanteren van het principe zelfverantwoordelijkheid een proces zijn dat langzaam verloopt. De school zal in een geleidelijk proces het kind vertrouwd moeten maken met dat principe en daaraan inhoud moeten geven. De spelende kleuter en de 12-jarige zullen ieder op hun eigen manier in verschillende mate die zelfverantwoordelijkheid moeten ervaren. Zij hebben ruimte nodig om met vrijheid te leren omgaan. In de loop der jaren wordt het kind geleerd vrij te zijn in:
De taak
De taak is een belangrijk hulpmiddel om de drie principes van het Daltononderwijs te bereiken. Afhankelijk van wat het kind aankan, krijgt het of een dag-, halve week- of weektaak. Iedere taak wordt door de leerkracht samengesteld. Tijdens de Dalton blokuren wordt aan de taak gewerkt.
Een gemaakt/beheerst onderdeel wordt door het kind afgekleurd met de dagkleur. Aan het eind van de dag of week moet de taak af zijn.
Voordelen van het Daltononderwijs
Een Daltonschool wil het schoolse leren doelmatiger maken. Om ervoor te zorgen dat een leerproces resultaat oplevert, helpt het als je vooraf weet wat je gaat leren en jezelf een doel stelt. Je weet dan ook wanneer het klaar moet zijn en wat je nodig hebt. Met de weektaak en het stellen van klassikale en persoonlijke doelen, leren kinderen stap voor stap inzicht te krijgen in hun handelen. We geven kinderen meer verantwoordelijkheid in hun eigen handen. Het plannen en organiseren van hun taak zijn vaardigheden die onze leerlingen goed van pas komen in het voortgezet onderwijs, waar ze ook hun eigen agenda moeten kunnen invullen. Ze worden meer zelfredzaam en sociaal verantwoordelijk.
Reflectie (spiegelen), is het nadenken over je eigen gedrag en je eigen werk. Dat is op daltonscholen erg belangrijk. Als het werk af is reflecteer je hierop zelfstandig op je doel d.m.v. bijvoorbeeld smileys en je voert gesprekjes met de leerkracht. In zulke gesprekjes kan aandacht geschonken worden aan het feit dat een kind steeds de rekenopgaven in de weektaak wel/niet af heeft en veel of weinig fouten heeft. Daarna worden de nieuwe stappen besproken, wat heeft het kind nodig. Iedere leerkracht op een daltonschool reflecteert ook op zijn/haar onderwijspraktijk en professioneel handelen. Op schoolniveau vindt reflectie over de kwaliteit van het daltononderwijs voortdurend plaats. Reflecteren is een belangrijk instrument voor leren, groei en ontwikkeling. Het is een cyclus waarin voortdurend geprobeerd wordt om de uitvoering van het werk, de werkomgeving en het samenwerken steeds beter te laten verlopen.
